Τήνος, το νησί με τα ομορφότερα χωριά του Αιγαίου
Στην Τήνο δεν πας μόνο για προσκύνημα. Ούτε αν έχει κάνει τάμα η μάνα σου και σε κουβάλησε μαζί της. Ένα νησί ανάμεσα σε άλλα τόσα με την Άνδρο και τη Μύκονο να παίρνουν το μερίδιο του λέοντος κρύβει πολλά περισσότερα. Κι ας φτάνουν εκεί κυρίως αυτοί που τη γνωρίζουν για τον θρησκευτικό τουρισμό.
Γιατί η Τήνος δεν είναι μονάχα αυτό. Βλέπεις αυτό το κομμάτι γης που επιπλέει καταμεσής του Αιγαίου πελάγους έχει αρκετά να δεις, να γευτείς και να ζήσεις. Κυριολεκτικά. Πάνω από 45 χωριά, τα περισσότερα σε ελληνικό νησί, πιθανόν και σε σύγκριση με πόλεις σε χερσαίο έδαφος (τι έχουν να πουν οι Σέρρες και η Κοζάνη για αυτό;). Κολπίσκους με παραλίες σε όλη τα μήκη και τα πλάτη του νησιού. Τουλάχιστον έναν καφενέ ή ταβέρνα σε κάθε χωριό, το καθένα με τη δικιά του σπεσιαλιτέ. Εντάξει, μπορεί να μην έχει τρομερή νυχτερινή ζωή αλλά σε καλύπτει.
Πώς φτάνουμε στην Τήνο
Παρόλο που τα άλλα δύο αδερφά νησιά είναι σημείο συναντήσεων, αλλαγών και συχνών μεταφορικών συνδέσεων, η Τήνος μπαίνει ξανά στον χάρτη το καλοκαίρι. Οι περισσότερες συνδέσεις ξεκινάνε από νωρίς το πρωί μέχρι και αργά το βράδυ με καράβια που φεύγουν από το λιμάνι της Ραφήνας.
Κάποιοι πάλι επιλέγουν τον Πειραιά για ευκολία, αλλά τα δρομολόγια είναι πολύ λιγότερα από εκεί. Στο τσακίρ κέφι αρκετοί παίρνουν αεροπλάνο για Μύκονο και επιβιβάζονται στο επόμενο πλοίο. Με λίγα λόγια, δεν γλιτώνεις τα ακτοπλοϊκά.
Ξεκίνα από τη Χώρα
Όπως σε κάθε νησί, έτσι και η Τήνος έχει τη δικιά της Χώρα. Εκεί που συμβαίνουν όλα, εκεί που υπάρχουν (σχεδόν) όλα. Με σήμα κατατεθέν την εκκλησία της Μεγαλόχαρης, η Χώρα της Τήνου αποτελεί την αρχή και το τέλος του νησιού, αφού εκεί βρίσκεται και το λιμάνι της.
Θα είμαι ειλικρινής. Συγκριτικά με άλλα νησιά του Αιγαίου, όπως η Νάξος, η Λέσβος κ.α. η Χώρα της Τήνου δεν έχει την ίδια ομορφιά. Λίγο οι σεισμοί του παρελθόντος, λίγο η αλόγιστη οικοδόμηση του νησιού έχουν συμβάλει στην εικόνα που αντικρύζουμε σήμερα.
Βέβαια, αυτό δε σημαίνει ότι δε μπορείς να περιπλανηθείς στην προκυμαία όταν πέφτει ο ήλιος, να περπατήσεις τον πεζόδρομο με τα μαγαζακια και τη Λεωφόρο της Μεγαλόχαρης ή να κόψεις κίνηση στα στενά της Παξιμάδη.
Πόσα χωριά έχει η Τήνος; Πολλά!
Άντε να διαλέξεις τώρα! Μικρά, μεγάλα, γραφικά και μη, με έναν πλάτανο ή καθόλου, κοντά σε παραλία ή με θέα από ψηλά. Αυτά είναι τα χαρακτηριστικά που εντόπισα στα περισσότερα από τα χωριά της Τήνου. Αλλά θα σημειώσω αυτά που είδα και είχα τον χρόνο να εξερευνήσω.
Πύργος
Η άτυπη πρωτεύουσα του νησιού. Εδώ γεννήθηκε ο μεγάλος Έλληνας γλύπτης Γιαννούλης Χαλεπάς, εδώ βρίσκεται η πιο γνωστή σχολή Μαρμαρογλυπτικής στην Ελλάδα, εδώ υπάρχουν τρία μουσεία, τα περισσότερα από κάθε χωριό. Κάθε γωνιά και σχέδιο, κάθε στενό και τέχνη. Άσε χώρο στο κινητό γιατί θα βγάλεις αρκετές φωτογραφίες εκεί.
Δύο Χωριά
Σταματάς και παρκάρεις το αμάξι στο μικρό πάρκινγκ κοντά στην πηγή με το γάργαρο νερό. Μάζεψε δυνάμεις γιατί θα πρέπει να ανηφορίσεις πλακόστρωτα μονοπάτια, να περάσεις κάτω από τις καμάρες του χωριού μέχρι να φτάσεις στη μεγάλη πλατεία με τα πλατάνια και τις ολάνθιστες βουκαμβίλιες, όχι ενός αλλά των Δύο Χωριών ή αλλιώς σε ένα από τα «μπαλκόνια της Τήνου».
Φαλατάδος
Το δεύτερο μεγαλύτερο χωριό της Τήνου. Από εκεί κατάγεται, σύμφωνα με την παράδοση, ο Δημήτρης Βλάσσης, ο άνθρωπος που βρήκε την εικόνα της Παναγίας, για την οποία συρρέει τόσος κόσμος όλον το χρόνο. Εντυπωσιακή η εκκλησία κοντά στην πλατεία του χωριού με τον μπλε τρούλο που φαίνεται από χιλιόμετρα αλλά και με την ανάγλυφη αναπαράσταση ως ανάμνηση του γεγονότος. Θα σου πρότεινα να επισκεφτείς και κάτι μοναδικό στην Ελλάδα, το Σπίτι του Σκίτσου ή αλλιώς Μουσείο Γελοιογραφίας του νησιού και όλης της χώρας. Κάποιοι λένε ότι το χωριό αυτό βγάζει την καλύτερη ρακή, δοκίμασε για να το επιβεβαιώσεις κι εσύ.
Βωλαξ
Στην κορυφή των αγαπημένων μου χωριών. Ο Βώλακας μπορεί να έχει παρόμοια χαρακτηριστικά λευκό μπλε ασβεστομένα σπίτια, όμως ξεχωρίζει για το σεληνιακό τοπίο που το περιβάλλει. Χτισμένο ανάμεσα σε μεγάλους ογκόλιθους που έχουν σχεδόν λειανθεί από τα χρόνια και τον αέρα, αξίζει σίγουρα μια επίσκεψη. Περιπλανήσου στα στενάκια του και βγες προς το γήπεδο μπασκετ, όπου εκεί κοντά βρίσκεται ένα «ανοιχτό μουσείο της φύσης».
Τριαντάρος
Γνωστό χωριό του νησιού που μετράει ήδη οκτώ αιώνες ζωής και η θέση του μάλλον βοήθησε όταν οι πειρατές κάναν συχνά πυκνά ντου στο νησί. Αρκετά κοινά στοιχεία με τα υπόλοιπα χωριά της Τήνου, όμως το σοκάκι με το ομώνυμο μαγαζί «Τριανταράκι» είναι ένα από τα πιο γνωστά σημεία του χωριού. Μια στάση σίγουρα εκεί για γλυκό και καφέ.
Υστέρνια
Από εκεί μπορείς να δεις μερικά από τα ομορφότερα ηλιοβασιλέματα του νησιού, ίσως και του Αιγαίου. Το «χωριό των καλλιτεχνών», όπως αρέσκονται να αυτοαποκαλούνται τα Υστέρνια, προσφέρει πανοραμική θέα στο Αιγαίο και τα γύρω νησιά, λόγω της αμφιθεατρικής κατασκευής του. Δείγματα παλιάς δόξας του παρελθόντος τα ερείπια των ανεμόμυλων του χωριού.
Λουτρά
Γνώριζες ότι στην Τήνο υπάρχουν πολλοί Καθολικοί Χριστιανοί; Τα Λουτρά είναι το χωριό τους κι εκεί μάλιστα βρίσκεται και το συγκρότημα της Μονής και μετέπειτα Σχολής των Ουρσουλινών που συνέβαλε καθοριστικά στην εκπαίδευση των κοριτσιών του νησιού. Μια μικρή περιπλάνηση αρκεί αλλά δώσε περισσότερο χρόνο για να επισκεφτείς και να περιπλανηθείς στη Μονή που πλέον λειτουργεί ως Μουσείο και να πιείς ένα ρόφημα στο καφέ της.
Καρδιανή
Πρώτη φορά βρέθηκα σε χωριό που χρειάζεται να κατέβεις προς τα κάτω για να βρεις την κεντρική του πλατεία. Το χωριό – μπαλκόνι της Τήνου δε γίνεται να σε απογοητεύσει. Σε κάθε γωνιά θα βρεις αυλές γεμάτες λουλούδια, τα γραφικά σοκάκια με τα ασβεστωμένα δρομάκια θα αποτυπωθούν στην κάμερα του κινητού σου, ενώ εδώ θα βρεις δύο καθολικούς και έναν μόνο ορθόδοξο ναό με χαρακτηριστικά λευκά και γαλάζια χρώματα.
Πάνορμος
Παραδοσιακός οικισμός στα δυτικά της Τήνου που επιλέγουν αρκετοί τόσο για μπάνιο όσο και για φαί. Ειδικά το δεύτερο συνοδεύεται άνετα με θέα στο νησάκι Πλανήτης και τον ερειπωμένο χρόνια τώρα Φάρο, που βρίσκεται απέναντι από το λιμάνι του Πάνορμου. Ηρεμία μόνο.
Σμαρδάκιτο
Μικρό αλλά χαριτωμένο χωριό που ξεχώριζε για την εκκλησία του Αγίου Αντωνίου με το εντυπωσιακό καμπαναριά, την πλούσια βλάστηση – πράγμα σπάνιο στην Τήνο – και την πλακόστρωτη εκκλησία με το υπέροχο εστιατόρια δίπλα στην πηγή.
Μη ξεχάσεις να βγάλεις και μια φωτογραφία το Ξώμπουργκο. Αυτός ο βραχώδης λόφος με το ιδιαίτερο σχήμα είναι ορατός από πολλά σημεία στο νησί. Αυτή η θέση του (640 μέτρα από τη θάλασσα) ήταν και η αφορμή για να χτιστεί εκεί το ψηλότερο κάστρο του Αιγαίου, ενώ και η πρωτεύουσα του νησιού είχε φιλοξενηθεί εκεί για αρκετά χρόνια στο ιστορικό παρελθόν της Τήνου.
Που κάνουμε μπάνιο άραγε
Όπως κάθε νησί των Κυκλάδων που σέβεται… τους επισκέπτες του, έτσι και η Τήνος διαθέτει πολλές και όμορφες παραλίες. Αλλά το σημαντικότερο είναι ότι χάρη στη μεγάλη ακτογραμμή της μπορεί να φιλοξενήσει παραλίες κάθε είδους. Πιο άγριες αλλά και πιο κοσμοπολίτικες, με βότσαλο αλλά και ψιλή άμμο, οργανωμένες και σίγουρα άλλες που θέλουν λίγο σουλούπωμα. Ή και όχι τελικά.
Κολυμπήθρες
Πολλοί υποστηρίζουν ότι είναι οι ωραιότερες του νησιού. Βλέπεις τα γαλαζοπράσινα νερά τους δίνουν ένα πλεονέκτημα σε σύγκριση με τις υπόλοιπες της Τήνου. Χωρίζονται στη Μεγάλη και Μικρή Κολυμπήθρα, με τη δεύτερη να είναι πιο οργανωμένη, ενώ η πρώτη ενδείκνυται για περισσότερη χαλάρωση. Μοναδικό μειονέκτημα ότι συχνά σηκώνει μεγάλα κύμματα.
Άγιος Ρωμανός
Μεγάλη παραλία με φυσική σκιά από αρμυρίκια και άμμο στο μεγαλύτερο μέρος της. Δεν είναι λίγες οι οικογένεις που την προτιμούν, καθώς είναι αρκετά ρηχή. Προσοχή στο δρόμο κατά την κατάβαση γιατί στενεύει απότομα!
Αγία Θάλασσα
Για να φτάσεις εκεί φρόντισε να έχεις μέσο που να αντέχει τον χωματόδρομο. Αλλά το τοπίο της παραλίας αυτής σίγουρα θα σε ενθουσιάσει. Ιδανική επιλογή όταν φυσάει μελτέμια, καθώς στον κολπίσκο του κόβει. Κι αν έχεις διάθεση, ακριβώς δίπλα βρίσκεται και η παραλία Καβαλούρκο με τα απόκρυμνα βράχια και το ανάγλυφο του Αιόλου.
Άγιος Σώστης
Αν και προσωπικά την πέτυχα με μελτέμι, το τοπίο με τη λεπτή άμμο, τα βότσαλα και το εκκλησάκι του Αγίου Σώστη στο βάθος δε μου χάλασαν τη διάθεση και σίγουρα όχι το κολύμπι. Στον ορίζοντα μπορεί κάποιος να διακρίνει και το νησί της Μυκόνου.
Ρόχαρη
Από τις πιο εναλλακτικές παραλίες, η Ρόχαρη ξεχωρίζει για την εξαιρετικά ήρεμη ατμόσφαιρα, τα καταγάλανα νερά της και τη φυσική σκιά από τα αρμυρίκια που κυριαρχούν στο νησί.
Τι τρώμε στην Τήνο και που πίνουμε
Το καλό με αυτό το νησί είναι ότι όμορφα μέρη για καφέ, φαΐ και ποτό βρίσκεις στη Χώρα αλλά και στα υπόλοιπα χωριά. Αν με ρωτούσες, τι, πως, που και γιατί θα σου απαντούσα τα εξής:
Θες φαί, ποτό και θάλασσα; Στον Όρμο Πανόρμου ψάξε για Το Λιμανάκι για τίμια παραδοσιακά πιάτα ή, αν ο Βορριάς σε ενοχλεί, κατέβα στον Όρμο Υστερνιών στο Μαγαζί για μεζεδάκια και τσιπουράκι. Και σίγουρα για «φρουτάλια», ένα από τα πιο χαρακτηριστικά πιάτα της Τήνου. Μπορεί βέβαια η δροσιά του θαλασσινού νερού να μη σου κάνει, οπότε βάλε μπρος για το Σμαρδάκιτο και πιάσε τραπέζι στο Κατώι. Η ατμόσφαιρά του θα σε χαλαρώσει πλήρως. Guarantee. Δοκίμασε και την πικάντικη κοπανιστή τους, έτσι για αλλαγή.
Για καφέ στη Χώρα στον αγαπημένο Αντίλαλο, το βιβλιοκαφέ του νησιού που δε γίνεται να περάσει απαρατήρητο. Ιδανικό και για χαλαρό ποτό το βράδυ. Αν φύγεις από το κέντρο της Τήνου, στον Πύργο δοκίμασε γλυκό και ελληνικό καφέ στον Πλάτανο, απόλαυσε την ηρεμία στην Κάρδιανη στο καφέ της Δήμητρας ή αν θες ένα περιβάλλον που θυμίζει άλλη εποχή, κατευθύνσου στο Σέρβιαμ και το χωριό Λουτρά.
Και ήρθε η ώρα να βγεις, να βγεις και να τα πιεις ή έστω κάτι χαλαρό; Τα Υστέρνια διαθέτουν μπαλκόνι με το καλύτερο ηλιοβασίλεμα του νησιού κι ακούει στο όνομα Mayou. Τύφλα να έχει η Σαντορίνη! Αν πάλι σε βρήκε η νύχτα στη Χώρα, το T24 είναι μια καλή επιλογή, ενώ για τους afterάκηδες ο Αργοναύτης είναι εγγύηση.
Φυσικά, δε θα παραλείψεις να δοκιμάσεις αμυγδαλωτά, λυχναράκια και ξεροτήγανα από το εργαστήριο ζαχαροπλαστικής «Μεσκλιές», μιας και δύσκολα θα βρεις πιο φρέσκα γλυκά στην Τήνο.
Αν κάποια μέρα βρεθώ ξανά στο νησί, θα ήθελα:
- να δω περισσότερα χωριά που δεν είχα το χρόνο να επισκεφτώ, όπως ο Αρνάδος, Ταραμπάδος, Μυρσίνη, Μουντάδος.
- να επισκεφτώ άλλες γνωστές παραλίες, όπως τα Κιόνια, Παχιά Άμμος, Λειβάδα, Άγιος Φωκάς κ.α.
- να ζήσω πανηγύρι σε ένα από τα χωριά.
- να πάρω ξανά μαζί μου σκληρό κίτρινο γραβιεράκι, κρεμώδη λευκή μυζήθρα, τηνιακό τυράκι, λούζα (αλλαντικό της Τήνου) και χαλβαδόπιτα.
Μερικές συμβουλές να έχεις κατά νου:
- φρόντισε να έχεις αμάξι ή μηχανάκι. Η εμπειρία στο νησί δε θα είναι η καλύτερη και σίγουρα αρκετή αν τη ζήσεις μέσα από ένα λεωφορείο.
- σε μερικά γυράδικα την περίοδο του καλοκαιριού χρεώνουν διαφορετικές τιμές αν πάρεις σάντουιτς πακέτο ή αν καθίσεις να το φας εκεί. Ρώτα πριν παραγγείλεις.
- αν βρεθείς στη Μονή Ουρσουλινών στα Λουτρά, διάλεξε να την επισκεφτείς κάποια ώρα πριν τις 3 μ.μ. μιας και μέχρι τότε γίνονται ξεναγήσεις.
- σε περίπτωση που θέλεις να επισκεφτείς την εκκλησία της Μεγαλόχαρης για να ανάψεις λαμπάδα, μην κάνεις κάποια αγορά στα μαγαζιά απ’ έξω. Δώσε ό,τι επιθυμείς στην είσοδο της εκκλησίας.
Τήνος, ήσουν υπέροχη!