Μιλάνο: Μόδα και αξιοθέατα στον ιταλικό Βορρά
Το Μιλάνο θεωρείται για πολλούς μια πόλη άμεσα συνδεδεμένη με το στιλ, τη μόδα και τη λεπτεπίλεπτη φινέτσα. Αν κάνεις την ερώτηση σε κάποιον «πως φαντάζεσαι την πόλη του Μιλάνου;» η απάντηση «γεμάτη μαγαζιά από μεγάλους οίκους» θα είναι στις top επιλογές. Κι όχι άδικα μιας και εκεί έχουν τα κεντρικά τους καταστήματα τα περισσότερα από τα πιο μεγάλα ονόματα της ένδυσης. Αλλά δεν είναι μόνο για ψώνια.
Ευτυχώς η «πόλη της μόδας» έχει να δείξει αρκετά πράγματα πέρα από τα εντυπωσιακά ενδύματα και τις φαντεζί βιτρίνες. Μπορεί να μη διαθέτει τα μνημεία της Ρώμης αλλά έχει κι αυτή τη δική της αίγλη. Κάτι θα ξέρουν τόσοι επισκέπτες που την επιλέγουν για τις διακοπές τους. Μπορεί να είναι τα φθηνά εισιτήρια, η ανάγκη για λίγη περιπλάνηση στην Ιταλία, η ξαφνική λαχτάρα για aperitivo; Δεν ξέρω.
Προσωπικά ήθελα κάποια στιγμή να έρθω στο Μιλάνο, ώστε να μπορώ να έχω και τη δικιά μου άποψη. Δε με βοηθούσαν και οι προηγούμενοι επισκέπτες, στους οποίους έκανα χιλιάδες ερωτήσεις. Αλλά η κατάληξη ήταν πάντα η ίδια: Είτε θα τη λατρέψεις είτε θα φύγεις με την εντύπωση «μια ακόμα ευρωπαική πόλη», μάλλον αδιάφορη.
Προσγειώνεσαι Ιταλία. Πώς φτάνεις στο κέντρο του Μιλάνου;
Για να φτάσεις στο Μιλάνο, υπάρχουν τρία αεροδρόμια: Μιλάνο Μπέργκαμο, Μιλάνο Μαλπενσα και Λινατε. Από το πρώτο αεροδρόμιο κατεβαίνεις με λεωφορείο στην πόλη, από το δεύτερο παίρνεις είτε το τρένο είτε το λεωφορείο, ενώ στο τρίτο υπάρχει και η επιλογή του μετρό. Εγώ δοκίμασα τα δύο πρώτα, για το τρίτο δεν έχω άποψη.
Κυκλοφορώντας στην πόλη
Το σύστημα των ΜΜΜ στο Μιλάνο είναι αρκετά καλό. Σε σύγκριση με μεγάλες πόλεις της Ευρώπης, βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο στις μετακινήσεις. Μπορείς να κυκλοφορήσεις σε τέσσερις γραμμές μετρό, συνδέσεις τραμ, λεωφορείων και τρόλεϊ, με τα περισσότερα να έρχονται πάντα στην ώρα τους. Στα συν ότι υπάρχουν και οι επιλογές του Προαστιακού.
Την πρώτη φορά, όταν στάθηκα μπροστά από το μηχάνημα για να βγάλω εισιτήρια, η διαδρομή των 90′ έκανε 2€ ενώ του τριημέρου 12€ (πληροφορίες 12/2022). Αν σκοπεύεις να τριγυρίσεις σε αρκετά σημεία της πόλης, του τριημέρου, κόψε ένα αντίστοιχο, γιατί θα τα βγάλει σίγουρα τα λεφτά του.
Αξιοθέατα που κάνουν το Μιλάνο να ξεχωρίζει
Τα κυριότερα μνημεία και αξιοθέατα του Μιλάνου δε βρίσκονται μονάχα στην κεντρική πλατεία. Αντιθέτως, απλώνονται σε όλη την πρώτη αλλά και δεύτερη ζώνη. Και θα χρειαστεί να βγάλεις χάρτη για να αρχίσεις να σημειώνεις προσεκτικά κάθε τοποθεσία με πιθανό pin.
Καθεδρικός του Μιλάνου (Duomo do Milano)
Το καμάρι, το σήμα κατατεθέν της πόλης, το διαμάντι με τα μυριάδες σκαλίσματα. Ο καθεδρικός στο Μιλάνο ανήκει στις πιο εντυπωσιακές εκκλήσεις παγκοσμίως. Με περισσότερο από 3000 αγάλματα και λεπτομέρειες σε όλο το μήκος της σκεπής της, κάποιος θα έλεγε ότι αξίζει περισσότερο στο εξωτερικό παρά σου εσωτερικό του. Ένα έργο, η κατασκευή του οποίου κράτησε περίπου 600 χρόνια μέχρι την τελική ολοκλήρωση. Από το 1386 μέχρι και το 1965, οπότε και άνοιξε τις πύλες του.
Για να δεις το Καθεδρικό, θα χρειαστείς να κάνεις βγάλεις εισιτήριο που διαρκεί τρεις μέρες. Ανάλογα αν θελήσεις να μπεις μόνο στον καθεδρικό και το μουσείο του (7 ευρώ) ή αν θές να ανέβεις στην ταράτσα ( 15 ευρώ), το εισιτήριο διαρκεί 3 ημέρες. Οπότε, μη σκας.
Γκαλερια Βιτόριο Εμανουέλε ΙΙ (Galleria Vittorio Emanuele II)
Σίγουρα έχεις δει εκείνες τις φωτογραφίες από λογαριασμούς στο Instagram, όπου διάφοροι ποζάρουν μέσα σε μια εντυπωσιακή στοά. Κατά πάσα πιθανότητα θα είναι η Γκαλερία που πήρε το όνομά της από τον πρώτο βασιλιά της Ιταλίας, Βιτόριο Εμανουέλε ΙΙ. Κι από κοντά είναι ακόμα πιο εκθαμβωτική.
Η τεσσάρων εισόδων στοά του αποτελεί την αιτία που δέχεται τόσους πολλούς επισκέπτες κάθε μέρα, ενώ η σιδερογυάλινη οροφή του είναι ο λόγος που φωτίζεται με τέτοιο τρόπο. Αν σου φτάνουν τα λεφτά, κάνε ψώνια σε Gucci και Prada. Αν πάλι όχι, βγάλε μια φωτογραφία να θυμάσαι τη στιγμή.
Κάστρο των Σφόρτσα (Sforzesco Castle)
Παίρνεις μετρό και κατεβαίνεις Cairoli. Βγαίνεις έξω και αντικρύζεις ένα από τα μεγαλύτερα ευρωπαικά οχυρά του 16ου αιώνα. Το Κάστρο των Σφόρτσα στο Μιλάνο εντυπωσιάζει με τα 12 μουσεία του και τα σπάνια εκθέματα που διαθέτουν, όπως το Μουσείο Αρχαίας Τέχνης (με τη συλλογή του οπλοστασίου και ταπισερί) και το Μουσείο Pietà Rondanini (που περιλαμβάνει το τελευταίο ολοκληρωμένο γλυπτό του Μιχαήλ Άγγελου).
Η είσοδος στο χώρο είναι δωρεάν για ατελειώτες βόλτες, ενώ για τα Μουσεία υπάρχει εισιτήριο 5 ευρώ για 3 ημέρες.
Πάρκο Σεμπιόνε (Sempione Park)
Αν φτάσει κάποιος μέχρι το Κάστρο των Σφόρτσα, δεν είναι δύσκολο να βρει το πιο γνωστό πάρκο της πόλης, μιας και βρίσκεται μέσα σε αυτό. Μια όαση πρασίνου που σχεδιάστηκε με βάση το πρώτυπο των Βρετανικών κήπων και απλώνεται σε μια μεγάλη έκταση πάνω από 38 εκτάρια.
Εκεί μπορείς να βρεις τον Πύργο Branca, το ενυδρείο του Μιλάνο, καθώς και διάφορα μπαρ και καφέ. Με ένα καπουτσίνο και panini για το μεσημέρι η βόλτα σου θα έχει άλλη χάρη.
Συνοικία της Μπρέρα (Quartiere Brera)
Πολύ κοντά στο Κάστρο των Σφόρτσα και η κεντρική συνοικία της Μπρέρα. Μια περιοχή με μποέμικη ατμόσφαιρα, γνωστή στους καλλιτεχνικούς κύκλους, μιας και είναι γεμμάτη από ατελιέ ζωγράφων και σχεδιαστών.
Ανάμεσα στα πλακόστρωτα σοκάκια και τους πεζοδρόμους μπορεί κανείς να συναντήσει από αντικερί, υπαίθριες αγορές και μπουτίκ μέχρι διάσπαρτα καφέ, μπαρ και εστιατόρια. Αλλά το πιο ενδιαφέρον σημείο της περιοχής είναι το ομώνυμο παλάτι με την Πινακοθήκη, τον Βοτανικό Κήπο, αλλά και την Ακαδημία Καλών Τεχνών.
Το Κανάλι του Ναβίγκλι (Navigli)
Μπορεί να μην έχουν τη χάρη της Βενετίας, όμως τα κανάλια του Μιλάνου έχουν τη δικιά τους γοητεία. Μακριά από τη βουή της πόλης, η περιοχή Ναβίγκλι έχει φτιάξει το δικό της όνομα και χαίρει εκτίμηση τόσο από τους ντόπιους όσο και από τους επισκέπτες.
Όταν ο ήλιος αρχίσει αν πέφτει και έρθει η ώρα του aperitivo, πλήθος κόσμου ξεκινάει να συρρέει στα καφέ και τα μπαρ της. Αν πάλι είσαι από αυτούς που δε θες να πας εκεί που πάει ο άνεμος, μια βόλτα στα δύο κανάλια του Μιλάνου, το Naviglio Grande και το Naviglio Pavese, θα σε πείσει για το αντίθετο. Η περιοχή αποκτάει μια άλλη ομορφιά κατά τη γιορτινή περίοδο από αρχές Δεκέμβρη, καθώς είναι πλήρως στολισμένη με την ανάλογη διακόσμηση και στο σκοτάδι της νύχτας μοιάζει μαγική.
Το Οστεοφυλάκιο του Αγίου Βερναρδίνου (Santuario di San Bernardino alle Ossa)
Ένα, μάλλον αντριχιαστικό για κάποιους αλλά και συναρπαστικό, σημείο ενδιαφέροντος είναι το Οστεοφυλάκιο στην εκκλησία του Αγίου Βερνάρδίνου. Η ανάγκη για ανεύρεση νέων χώρων ταφής των νεκρών του νοσοκομείου της πόλης οδήγησε στη δημιουργία του οστεοφυλάκιου.
Τα άτομα που είχαν θαφτεί στο παρελθόν εκταφιάστηκαν και σήμερα βρίσκονται μέσα στο εσωτερικό αυτού του χώρου. Τοποθετημένοι με τέτοιο τρόπο που να θυμίζουν σταυρό και να δημιουργούν δέος στον επισκέπτη. Μπρρρρ…
Που να φας και να πιεις στο Μιλάνο
Αν είσαι σε budget, να ξέρεις ότι το Μιλάνο έχει τσιμπημένα εστιατόρια, fast food και φούρνους. Αλλά, στα καφέ μην τα λυπηθείς, αφού μπορείς να πιεις κλασικό εσπρέσσο και άλλα ροφήματα σε χαμηλές τιμές.
Αν θέλεις να φας κάτι
Για ολόκληρη πίτσα στο Pizzium – Via Vigevano με λεπτή ζύμη και καλά υλικά, για ένα τεράστιο ή και παραπάνω κομμάτι πίτσα από τηγάνι στο Spontini και για πάστα στο Miscusi Gadorna ακριβώς έξω από τον ομώνυμο σταθμό. Για κάτι γρήγορο, δοκίμασε Piadini (θυμίζει κρέπα/τορτίγια με αλμυρή γέμιση) σε κάποια La Piadineria.
Γνωστό για τα αλμυρά και γλυκά Panzerotti του (τα τηγανητά θυμίζουν πιροσκί, τα πιο γλυκά κάτι σε μπισκότα) το Panzerotti Luini. Να περιμένεις ουρά καθώς η φήμη προηγείται του προϊόντος.
Αν θέλεις να πιεις κάτι
Σε όλη την Ιταλία η κατανάλωση του καφέ ακολουθείται από μια μικρή ιεροτελεστία. Οπότε, τα καφέ υπάρχουν σε κάθε στενό στο Μιλάνο και δύσκολα θα βρεις καφετέρια με κακό καφέ. Μια καλή πρόταση είναι η γνωστή περιοχή του Navigli, ιδανικά για τις μεσημεριανές ώρες. Εγώ βρέθηκα στο GRAMM, ένα άκρως ατμοσφαιρικό καφέ που σε μεταφέρει σε κάποια άλλη δεκαετία. Στα συν ότι οι τιμές του είναι εξαιρετικά χαμηλές αν παραγγείλεις πριν τις 6μμ. Τιμή 4.5€ για δύο καπουτσίνο και κρουασάν, μόνο σε μικρές πόλεις τις Ελλάδας θα τη δεις!
Άλλο ιδιαίτερο καφέ το Gogol & Company. Βιβλιοκαφέ με τα όλα του, μιας και εδώ βρήκα βιβλιοθήκες γεμάτες βιβλία, φοιτητές να μελετούν ενώ άλλοι θαμώνες να πίνουν τον έναν καφέ μετά τον άλλον και να συνομιλούν. Με συνοδεία γλυκού φυσικά.
Πολύ γνωστό μέρος για ποτό στο Μιλάνο (από ότι έμαθα στους ντόπιους αλλά και επισκέπτες) είναι το Monkey Cocktail Bar. Οι άνθρωποι εκεί δίνουν όντως σημασία στη φρεσκάδα των κοκτέιλς ενώ σου φέρνουν και πλούσιο συνοδευτικό πιάτο (όχι μόνο πατατάκια ή φυστίκια). Στην ευρύτερη περιοχή του Σιδηροδρομικού Σταθμού βέβαια υπάρχουν κι άλλα μαγαζιά για περισσότερες επιλογές για ποτό.
Μια τυχαία ανακάλυψη που βρίσκεται μακριά από τις τουριστικές περιοχές στο Μιλάνο, είναι η μπυραρία Cambusa 2.0. Το μαγαζί μου θύμισε φοιτητικά χρόνια, ενώ δε του λείπει η ποικιλία σε μπύρες. Τα παιδιά που το έχουν δε χάνουν ευκαιρία να σε βάλουν να δοκιμάσεις και να επιλέξεις εκείνη που θα σου κάνει εντύπωση.
Αν κάποια μέρα βρεθώ ξανά στην πόλη:
- θα ήθελα να επισκεφτώ το Monumental Cemetery. Ένα ανοιχτό μουσείο, όπως το Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.
- να μπω σε ένα από τα μεγαλύτερα καφεκοπτεία των Starbucks. Υπάρχουν τέσσερα στον κόσμο και ένα από αυτά βρίσκεται στο Μιλάνο.
- να περιπλανηθώ στον αρχαιολογικό χώριο με τις στήλες του Αγίου Λορέντζου.
- να βγω φωτογραφίες στην Βασιλική του Αγίου Αμβροσίου (Basilica di Sant’Ambrogio).
- να φωτογραφίσω την Πόρτα Νόβα και τους εμβληματικούς Πράσινοι Πύργοι, με την επίσημη Ιταλική ονομασία “Bosco Verticale” («το Κατακόρυφο Δάσος»).
- να θαυμάσω τον Μυστικό Δείπνο, τη διάσημη τοιχογραφία του Λεονάρντο ντα Βίντσι, στη Σάντα Μαρία ντέλε Γκράτσιε, την εκκλησία της ομώνυμης Δομινικανής μονής του Μιλάνου.
Αν έπρεπε να σου δώσω μερικές συμβουλές για Μιλάνο, αυτές θα ήταν:
- Αν δε μένεις κοντά στο ιστορικό κέντρο και θα βρίσκεσαι στην πόλη για περισσότερο από δύο βράδια, βγάλε κάρτα τριημέρου. Κοστίζει 12 ευρώ (δεδομένα 2022) και μπορείς να γυρίσεις μέχρι τις 3 ζώνες του Μιλάνου.
- Πάρε μαζί σου κάποιο αδιάβροχο ή ομπρέλα αν ταξιδέψεις μεταξύ Σεπτέμβρη με Μάιο. Στο Μιλάνο ο καιρός είναι ένα θέμα.
- Τα ΜΜΜ είναι πάντοτε στην ώρα τους, οπότε μην ανησυχείς αν αργήσεις κάπου.
- Μπορείς να κλείσεις εισιτήρια online για αρκετά αξιοθέατα, όμως έχει υπόψιν σου ότι αρκετά σο χρεώνουν επιπλέον για την υπηρεσία booking.
- Αν έρχεσαι από Malpense, μπορείς να κατέβεις στο κέντρο με τρένο (13 ευρώ) ή λεωφορείο (10 ευρώ). Κάνουν περίπου μια ώρα και τα δύο μέσα, όμως το τρένο προσφέρει μεγαλύτερη άνεση. Από Μιλάνο Μπέργκαμο υπάρχουν μόνο λεωφορεία, όπου μπορείς να βγάλεις εισιτήρια online, στον γκισέ του αεροδρομίου αλλά και στην στάση πριν την αναχώρηση. Για το αεροδρόμιο Linate αρκεί απλά ένα εισιτήριο μετρό και έφτασες!
Ciao Milano!