Καβάλα: Περιήγηση στο χρόνο με βλέμμα στο Αιγαίο

Μπορεί να μη βρίσκεται στις πιο προβεβλημένες πόλεις της Ελλάδας, αλλά σίγουρα ανήκει στις ομορφότερες της χώρας. Άλλωστε, η Καβάλα διαθέτει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που κάνουν μια ελληνική πόλη ερωτεύσιμη. Δηλαδή, ο συνδυασμός φυσικής ομορφιάς, μνημείων για περιήγηση στο χρόνο, καλού φαγητού και της τοποθεσίας κοντά σε υγρό στοιχείο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, με θέα το Αιγαίο Πέλαγος!

Εκεί βρέθηκα ξανά πριν από μερικά χρόνια σε ένα roadtrip Καβάλα Θεσσαλονίκη για λίγες αλλά γεμάτες ημέρες. Έχοντας επισκεφτεί την πόλη στο παρελθόν, υπήρχαν ανάμεικτες αναμνήσεις από τις βόλτες με την οικογένειά μου. Έτσι, βρήκα την αφορμή να επιστρέψω και να συμπληρώσω τα κενά μου. Για να δω την Καβάλα με μάτι διαφορετικό, πιο ώριμο, πιο προσεκτικό.

Το πρώτο πράγμα που διαπίστωσα με την άφιξή μου στην Καβάλα ήταν η αμφιθεατρική δομή της. Ολόκληρη η πόλη φαντάζει σαν γαντζωμένη από το έδαφος. Μερικά σπίτια χτισμένα κατά μήκος μιας κατακόρυφης πλαγιάς που καταλήγει στη θάλασσα. Εκεί απλώνεται το λιμάνι της πόλης που συνδέεται συχνά με τα νησιά της Θάσου και της Λήμνου. Υπέροχα και ξεχωριστά, το καθένα με τις ομορφιές του.

Σε κάθε πόλη που επισκέπτομαι μου αρέσει να αναζητώ ψήγματα του παρελθόντος της. Έτσι ώστε η σύγκριση με τον πιο σύγχρονο εαυτό της να μου δώσει μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για την πόλη. Πιθανόν και καλύτερη. Οπότε, μια περιήγηση στην Παλιά πόλη της Καβάλας φαντάζει ιδανική επιλογή.

Περιπλάνηση στην Παλιά Πόλη

Ακολουθώντας τμήματα της παλιάς της οχύρωσης, περάσαμε μια από τις εισόδους κοντά στο λιμάνι. Μέσα από πλακόστρωτα δρομάκια και πολύχρωμα σπίτια, αποκαλύπτεται ο αρχιτεκτονικός πλούτος της πόλης. Επαύλεις με ξεχωριστή τεχνοτροπία, με μικρές αλλά ολάνθιστες αυλές και έντονα χρώματα.

Με κατεύθυνση το φρούριο – κάστρο της Καβάλας, βγαίνουμε στο πρώτο μεγάλο «μπαλκόνι» της Παλιάς Πόλης. Παίρνουμε μερικές ανάσες και αντιλαμβανόμαστε την ύπαρξη ενός αγάλματος έφιππου άνδρα με τουρμπάνι. Το όνομα στην επιγραφή θυμίζει το όνομα ενός πασίγνωστου μποξέρ: Μεχμέτ Αλή. Δίπλα σε αυτό, ένα κτίριο ιδιαίτερης τεχνοτροπίας που μας κίνησε την περιέργεια. Αν τυχαίνει να ταξιδεύεις συχνά και δεν παρασύρεσαι για να δεις, να επισκεφτείς, να γευτείς και να μάθεις περισσότερα, χάνεις όλη τη μαγεία του ταξιδιού.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, επιλέξαμε να ενδώσουμε και να μπούμε στο οικοδόμημα. Αποδείχτηκε ότι ήταν η παλιά κατοικία του έφιππου άνδρα, ο οποίος ήταν και ο ιδρυτής της τελευταίας Αιγυπτιακής Δυναστείας του 19ου αιώνα. Το σπίτι σήμερα λειτουργεί ως μουσείο και με καφέ για να ξαποστάσεις. Εμείς, προτιμήσαμε να συνεχίσουμε προς τα πάνω.

Μέσα από απότομα στενά, γάτες να μας κοιτάνε στα μάτια και γλάστρες να κινδυνεύουν να παρασυρθούν στο διάβα μας, φτάσαμε έξω από το Φρούριο. Με την είσοδό μας, νιώσαμε για μερικά λεπτά κομμάτι της ιστορίας του. Εκεί που κάποτε κυκλοφορούσαν Βυζαντινοί, Φράγκοι, Λομβαρδοί και Οθωμανοί, εμείς βγάζαμε φωτογραφίες και θαυμάζαμε τη θέα από ψηλά.

Σκαρφαλώνοντας στο τείχος, σταθήκαμε για λίγο στο σημείο που είχαμε την καλύτερη θέα στην Καβάλα. Εξερευνήσαμε όλους τους χώρους του, μπήκαμε σε διάφορα κτίρια που έχουν διατηρηθεί και ανακαινιστεί και μάθαμε τις σύγχρονες χρήσεις του χώρου. Πλέον πραγματοποιούνται και συναυλίες αλλά και πολιτιστικές εκδηλώσεις. Πανσέληνο στο φρούριο με θέα το λιμάνι!

Κατηφορίζοντας για το κέντρο της Καβάλας

Η συνέχεια μας βρήκε να κατεβαίνουμε από άλλο μονοπάτι μέχρι να αντικρίσουμε το παλιό Υδραγωγείο ή αλλιώς «Καμάρες», όπως αγαπάνε να αποκαλούν οι ντόπιοι λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής του. Δικαίως, μαζί με το φρούριο, κατέχει το ρόλο ως μνημείου – συμβόλου της πόλης. Ένα δυσανάλογο για το μέγεθος του οικισμού της Παλιάς Πόλης που όμως δεν παύει να συναρπάζει τον επισκέπτη. Εκεί η μνήμη μου δε με γελούσε και σύντομα θα έβρισκα μια ταμπέλα με την επιγραφή «ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΣ» που δείχνει την κατεύθυνση για την πόλη.

Συνεχίσαμε προς το κέντρο της πόλης για να έρθουμε σε επαφή με τη ζωντανή και πιο σύγχρονη εικόνα της. Εκεί συναντήσαμε νέο κόσμο, γεμάτες καφετέριες και στενά πλαισιωμένα με κτίρια που παρέπεμπαν σε άλλη εποχή. Ύστερα από ερωτήσεις, μαθαίνω ότι εδώ βρίσκονταν οι Καπναποθήκες, συγκροτήματα εργοστασίων και οικιών, στις οποίες απασχολούνταν χιλιάδες καπνεργάτες, μεσίτες, πραγματογνώμονες και τους λοιποί επαγγελματίες του καπνού. Αυτοί άλλωστε ανέδειξαν την Καβάλα ως ένα από τα πιο σημαντικά κέντρα επεξεργασίας και εξαγωγών καπνού στα Βαλκάνια.

Από εκεί ξεχώρισα την Καπναποθήκη «Ρέζη» που πλέον έχει μετατραπεί σε εμπορικό κέντρο, διατηρώντας την παλιά και ιστορική της όψη. Αλλά πιο επιβλητική και ταυτόχρονα εντυπωσιακή, είναι η Δημοτική Καπναποθήκη που βρίσκεται στην πλατεία Καπνεργάτη. Ένα κτίριο σε χρώμα του ροζ με παραστάσεις ανθέων, ήλιων και οικοσήμων στην πρόσοψη. Η εξωτερική αρχιτεκτονική σίγουρα τραβάει την προσοχή, αφού χαρακτηρίζεται από στοιχεία της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής της Ευρώπης. Από την Παλιά Πόλη στην πιο σύγχρονη ιστορία που διαμορφώνει πλέον το μοντέρνο πρόσωπο της Καβάλας.

Εξίσου εντυπωσιακό είναι και το Δημαρχείο της πόλης. Την πρώτη φορά που βρέθηκα απέναντι από το συγκεκριμένο κτίριο, μου ήρθαν στο μυαλό κτίσματα του Μεσαίωνα. Όντως, η αρχιτεκτονική του θυμίζει με γοτθικό κάστρο πλαισιωμένο από επιβλητικούς πυργίσκους. Λέγεται ότι είχε κατασκευαστεί από έναν Ούγγρο καπνέμπορα, ο οποίος το χρησιμοποιούσε ως χώρο κατοικίας. Μου μπήκαν σκέψεις για το τι θα γινόταν αν έμπαινε στο Airbnb, αλλά μετά θυμήθηκα ότι λειτουργεί πλέον ως Δημαρχείο. Κρίμα, μόλις έχασαν την ευκαιρία για θεματική κατοικία μέσα στην Καβάλα…

Πού να πας για μπάνιο στην Καβάλα

Μπορεί στη Θεσσαλονίκη να έχουμε τη Χαλκιδική για γρήγορα μπάνια, στην Καβάλα οι παραλίες της είναι ακόμα πιο κοντά. Στην ανατολική πλευρά της πόλης με κατεύθυνση το αεροδρόμιο, βρίσκεται η παραλία της Κεραμωτής. Από εκεί αναχωρούν αρκετά καραβάκια για τη Θάσο, όταν δεν ευνοούν τα δρομολόγια από το λιμάνι της Καβάλας. Γεμάτη πεύκα, στη σκιά των οποίων μπορείς να βρεις την άνεση που θα πλήρωνες στις ομπρέλες των beach bars, η παραλία της Κεραμωτής διαθέτει ρηχά νερά, γεγονός που την καθιστά κατάλληλη για οικογένειες με μικρά παιδιά.

Από τις πιο ξεχωριστές περιοχές, βρίσκεται στη Νέα Πέραμο, κοντά στα 30 λεπτά απόσταση με το αυτοκίνητο. Η παραλιακή διαθέτει αρκετά καλοκαιρινά bars, καφετέριες και ταβέρνες, ιδανική για να χαλαρώσεις και να απολαύσεις το γαλάζιο της θάλασσας. Απέναντι, δύο βροχονησίδες ονόματι Δρόγκος και Πετράνι που σε καλούν να κολυμπήσεις μέχρι να πατήσεις πόδι πάνω τους. Λέγεται ότι σε ένα από αυτά κατοικούν μόνο φίδια, οπότε μου έφυγε σύντομα αυτή η σκέψη. Έμεινα να κοιτάω τα ερείπια της Ανακτορούπολις, ενός Βυζαντινού φρουρίου που είχα την τύχη να επισκεφτώ ως αρχαιολόγος στο παρελθόν.

Αλλά η πιο ξεχωριστή παραλία βρίσκεται από την άλλη πλευρά του κολπίσκου. Είχα ακούσει αρκετές αναφορές για τους εντυπωσιακούς Αμμόλοφους που συνεχίζουν να προσελκύουν φανατικούς επισκέπτες αλλά δεν είχα επιχειρήσει να βρεθώ εκεί. Ψιλή άμμος, κρυστάλλινα γαλαζοπράσινα νερά και μια αίσθηση γαλήνης. Αυτό σου προσφέρουν οι Αμμόλοφοι όταν θέλεις να δραπετεύσεις από την Καβάλα.

Για τους λάτρεις της ιστορίας

Άμα είσαι λάτρης της ιστορίας και η Παλιά Πόλη, το Φρούριο και οι Καπναποθήκες δεν σου ήταν αρκετά, μη χάνεις το ενδιαφέρον σου. Σε κοντινή απόσταση από την Καβάλα, βρίσκεται η αρχαία πόλη των Φιλίππων. Εκεί βρίσκεται συγκεντρωμένη μια μακρόχρονη ιστορία από το 360 π.Χ., σημαντικός οικισμός της Μακεδονίας, σημείο αναφοράς για την ομώνυμη ιστορική μάχη του 42 π.Χ., καθώς και τόπος φιλοξενίας του Αποστόλου Παύλου όταν έφτασε στην Ελλάδα.

Με την είσοδο στο χώρο, αντίκρισα τα ερείπια μια μεγάλης για την εποχή πόλης με δικό της θέατρο, παλαίστρα, μια τεραστίων διαστάσεων βασιλική, αγορά, καταστήματα της εποχής κ.α. Σε αυτό το θέατρο πραγματοποιείται άλλωστε και το δεύτερο πιο σημαντικό θεατρικό φεστιβάλ στην Ελλάδα, μετά από εκείνο στην Επίδαυρο.

Μέσα στην τελευταία δεκαετία αναγνωρίστηκε και ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτισμικής Κληρονομιάς της UNESCO, ενισχύοντας τη σημασία του χώρου για τους επισκέπτες. Πολύ κοντά και το βαπτιστήριο στην περιοχή που λέγεται ότι ο Απόστολος Παύλος πραγματοποίησε την πρώτη χριστιανική βάφτιση επί ευρωπαϊκού εδάφους σε μια γυναίκα ονόματι Λυδία. Το όνομα της έχει δοθεί και στην περιοχή που βρίσκεται το βαπτιστήριο. Μπορούσα πλέον να τα σβήσω από την bucket list μου.

Για τις απλές χαρές της ζωής

Φυσικά μια αντίστοιχη εκδρομή δε θα μπορούσε να μην έχει και την ανάλογη διατροφική χορηγία. Η Καβάλα διαθέτει μια ιδιαίτερη ποικιλία στην κουζίνα της λόγω των επαφών της με τα Βαλκάνια και την Ανατολή. Πικάντικες συνταγές με κρέας και πιλάφια, παραδοσιακά πιάτα με ψαρικά δίπλα στη θάλασσα, πιλάφια και τοπικό τσίπουρο για το σβήσιμο.

Για καφέ μπορείς να δοκιμάσεις το 180° στο λιμάνι, ή το Μπρίκι πάνω στην Παλιά Πόλη με υπέροχη θέα. Αν το στομάχι σου αρχίσει να κάνει κλήσεις κάλυψης έκτακτης διατροφικής ανάγκης, σπεύσε στο Δεληκάρη για σουβλάκια, Μπιζ Μπιζε για μεζεδάκια, ή ακόμα για παραδοσιακά πιάτα στο Βόσπορο και πιο εναλλακτικά στον Τσαλαπετεινό που είναι must.

Μπορεί να μην της φαίνεται, αλλά η Καβάλα διαθέτει αρκετά στοιχεία που την κάνουν ιδανική για συνδυασμό πόλης με παραλία. Ιστορικά μνημεία, θέα από ψηλά, βόλτα σε στενά, αμμώδεις παραλίες και ήρεμη ατμόσφαιρα. Μια εκδρομή εκεί κλείνει ιδανικά με έναν περίπατο στα βραχάκια της Παναγιάς, κοντά στο Φάρο της Παλιάς Πόλης. Για να νιώσεις την αλμύρα της θάλασσας και να απολαύσεις τον ήλιο να χάνεται πίσω από το βαθύ γαλάζιο της.

Αν τύχει να βρεθώ ξανά στην πόλη της Καβάλας:

θα με τραβούσε να περιηγηθώ στον αρχαιολογικό χώρο της προϊστορικής θέσης του Ντίκιλι Τας. Εκεί μαρτυρούνται άλλωστε τα πρώτα ίχνη ζωής στην περιοχή. Στην ανασκαφή έχουν βρεθεί και μεγάλες ποσότητες από απανθρακωμένες ρώγες πατημένων σταφυλιών. Μεγάλοι πότες οι κάτοικοι της περιοχής!
θα ήθελα να περιπλανηθώ πιο έξω από την πόλη, κατά μήκος του ποταμού Νέστου. Εκεί λέγεται ότι μέσα στους υγρότοπους, μικρές λίμνες, αμμόλοφους ζει ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής χλωρίδας και πανίδας
θα ήθελα να μπω μέσα στο Ιμαρέτ. Κατασκευάστηκε μετά από εντολή του Μεχμέτ Αλή και θεωρείται ως ένα αριστούργημα της Οθωμανικής αρχιτεκτονικής. Διαθέτει και χώρο για να απολαύσεις τον καφέ σου με θέα την Καβάλα από ψηλά.
Θα προτιμούσα μια ημέρα ακόμα να περιπλανηθώ και να χαθώ στα στενά της Παλιάς Πόλης. Είναι το highlight άλλωστε της Καβάλας!

Ελπίζω να σε δω ξανά σύντομα, Καβάλα!