Νάξος, η εναλλακτική πλευρά των Κυκλάδων
Γιατί η Νάξος μου έχει ξεφύγει τόσο καιρό, είχα αναρωτηθεί κάποτε. Ήθελα χρόνια να πάω εκεί. Θες οι φωτογραφίες από φίλους και γνωστούς, θες οι ιστορίες από τη μυθολογία, θες οι χαμηλές τιμές που έβλεπα για διαμονή κάθε καλοκαίρι; Κάποιος θα έλεγε λίγο από όλα ή και τίποτα από όλα αυτά.
Άλλωστε, το νησί ασκεί έντονη γοητεία σε όλους τους επισκέπτες. Ξεχωρίζει βέβαια από παλιά αρκετά από τα υπόλοιπα νησιά. Από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Εγώ γιατί να γλίτωνα;
Όπως και να έχει, πήγα, είδα, δοκίμασα, περπάτησα, χάθηκα, βρήκα τον δρόμο μου και σου καταγράφω την εμπειρία από τη Νάξο. Όχι ότι είναι εύκολο να αποτυπώσεις συνολικά αυτό το τοπίο με την πρώτη επίσκεψη. Άλλωστε, πάντα κρατάς σφιχτά κάθετι που σου έκανε εντύπωση, αποτυπώθηκε με τον ωραιότερο τρόπο στη μνήμη σου και εύχεσαι κάποτε να υπάρξει μια καλή αφορμή για να επιστρέψεις. Για να δεις τελικά αν «οι παλιές αγάπες πάνε στον παράδεισο».
Και χαίρομαι που επέλεξες να διαβάσεις αυτό το άρθρο. Σπάνια γράφω για νησιά της Ελλάδας κι ας έχω ταξιδέψει σε αρκετά. Αν και μπορούσε άνετα να γίνει ένα «10 πράγματα να κάνεις στη Νάξο» ή «τι πρέπει να δεις στη Νάξο», θα ακολουθήσω τη δικιά μου συνταγή. Οπότε, δώσε βάση από την αρχή.
Πώς φτάνεις στη Νάξο
Σε περίπτωση που δεν το έχεις με τη γεωγραφία, η Νάξος είναι το μεγαλύτερο νησί στις Κυκλάδες και, επιπλέον, το 10ο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδος. Οπότε, δεν τη λες και μικρή. Για να πας εκεί, συνήθως το πλοίο από Πειραιά ή Ραφήνα αρκεί. Να έχεις βέβαια και μια δόση υπομονής , γιατί κάνει κάμποσες ώρες μέχρι να πιάσει λιμάνι. Κι αν κουνάει και λίγο, δεν χάθηκε ο κόσμος.
Εναλλακτικά, παραμονεύεις στο Skyscanner για μια καλύτερη ευκαιρία αεροπορικού, μιας και το νησί έχει δικό του αεροδρόμιο. Σπάνιο φαινόμενο βέβαια, αλλά ποτέ δεν ξέρεις. Και σε λίγη ώρα μπορεί να προσγειωθείς εκεί!
Η χώρα της Νάξου
Σε όλες σχεδόν τις Κυκλάδες, οι χώρες τους ξεχωρίζουν για τα κυβικού συχνά σχήματος σπιτάκια σε λευκό και μπλε χρώμα. Τα γνωστά σε όλους μας ινσταγκραμικά. Η Νάξος δεν ξεφεύγει πολύ από αυτόν τον κανόνα, χωρίς βέβαια να γίνεται Σαντορίνη.
Η κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική εντοπίζεται σε κάθε γωνιά και στενό της, κάθε πλακόστρωτο και δρομάκι της, συμβάλλοντας στην εξαιρετική δημοφιλία που γνωρίζει το νησί τα τελευταία χρόνια. Δεν είναι βέβαια μόνο αυτό.
Γιατί υπάρχουν αρκετά πράγματα να δεις κανείς κι άλλα τόσα να εξερευνήσει. Το πιο χαρακτηριστικό σημείο της είναι βέβαια η «Πορτάρα», το πρώτο πράγμα που αντικρίζεις με την άφιξη στο νησί αλλά και η τελευταία εικόνα κατά την αναχώρηση. Αρχαιολόγοι και λοιποί ερευνητές υποστηρίζουν, ότι πιθανόν να ήταν μέρος ενός ναού προς τιμήν του θεού Απόλλωνα.
Σύμφωνα με τη μυθολογία χτίστηκε σε αυτό το μέρος αφότου ο Θησέας εγκατέλειψε την Αριάδνη, την οποία μετά απήγαγε ο Διόνυσος. Παρόλο που η ιστορία τη θέλει να είναι κομμάτι ενός έργου λατρείας που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ (φαντάσου το μέγεθος που θα μπορούσε να έχει!), η Πορτάρα της Νάξου παραμένει το σήμα κατατεθέν της, να στέκει εκεί από τον 6ο αιώνα π.Χ. και να εντυπωσιάζει κάθε επισκέπτη.
Βέβαια, αν απομακρυνθείς από εκεί και αποφασίσεις να μπεις στην καρδιά της Χώρας, θα ζήσεις μια άλλη εμπειρία. Να περπατήσεις εκεί που περπάτησαν αρχαίοι Έλληνες, Γάλλοι και Ενετοί, να γίνεις μέρος του παρελθόντος της, να χαθείς στα σοκάκια σαν σε λαβύρινθο και να μαγευτείς από τα κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής κτίρια με χρωματιστές λεπτομέρειες.
Ψάξε να βρεις το Ενετικό κάστρο του 13ου αιώνα, που βρίσκεται στην κορυφή σχεδόν του νησιού, και τα μοναδικής ομορφιάς αρχοντικά της, που χρονολογούνται από τον 14ο και 15ο αιώνα με τα χαρακτηριστικά οικόσημα καθολικών ευγενών, ανέβα γραφικά σκαλοπάτια και γέμισε μυρωδιές από τα λουλούδια στις αυλές των σπιτιών. Ναι, η ατμόσφαιρα σίγουρα διαφέρει από αυτές των μεγάλων πόλεων και το βαθύ μπλε του Αιγαίου παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτό.
Τα χωριά του νησιού
Μπορεί τα περισσότερα νησιά να κρατάνε τις ομορφιές τους δίπλα στη θάλασσα, η Νάξος κρύβει μερικές και στα αψηλά, στα ορεινά χωριά της. Και αρκετά από αυτά έχουν πολλές ιστορίες να διηγηθούν αρκεί να έχεις υπομονή και να ανέβεις μέχρι εκεί.
Σαγκρί
Δεν είναι ένα. Το Άνω και το Κάτω Σαγκρί αποτελούν δύο μικρότερα χωριά του ίδιου οικισμού, που ενώνονται μεταξύ τους με μονοπάτι. Χαρακτηριστικός ο υπέροχος συνδυασμός μεσαιωνικής και κυκλαδίτικης αρχιτεκτονική. Σπάνια θα συναντήσεις πολυκοσμία, οπότε βρες την ευκαιρία κι έλα να περπατήσεις στα ασβεστωμένα σοκάκια, να φωτογραφίσεις τις σκεπές από μικρά αλλά εντυπωσιακά αρχοντικά και να επισκεφτείς τα μαγαζιά που πωλούν προϊόντα της Νάξου.
Χαλκί
Περασμένα μεγαλεία… μένουν εκεί να σε περιμένουν. Μάλλον αυτό ισχύει για αυτό το μαγευτικό χωριουδάκι που κάποτε ήταν η πρωτεύουσα της Νάξου. Κάθε στενό και γραφικό καλντερίμι, κάθε κτίριο και μαγαζάκι αποπνέει έναν αρχοντικό χαρακτήρα κρυμμένο μέσα στις βουκαμβίλιες, ενώ μια βόλτα ανάμεσα στους μεσαιωνικούς πύργους και τις βυζαντινές εκκλησίες μπορεί να σε μεταφέρει πίσω στην παλιά αίγλη της περιοχής.
Φιλότι
Μετά τη Χώρα και τη βουή της, το Φιλότι είναι το δεύτερο μεγαλύτερο σημείο του νησιού. Αμφιθεατρικά κτισμένο στους πρόποδες του Ζαχαρά με τη χαρακτηριστική γραφική πλατεία και τον πλάτανο, όπου μετά τις 12 το μεσημέρι σφύζει από ζωή και φωνές ντόπιων και επισκεπτών. Αν επιλέξεις να περιπλανηθείς στα στενά δρομάκια του χωριού, σίγουρα δε θα φύγεις με παράπονο.
Λίγο πιο πάνω, η εκκλησία της Παναγίας της Φιλιωτίτισσας, όπου κάθε Δεκαπενταύγουστο διοργανώνεται ένα από τα μεγαλύτερα πανηγύρια στη Νάξο με παραδοσιακούς χορούς και ναξιώτικα βιολιά. Το γλυπτό καμπαναριό της πιστεύω κλέβει ξεκάθαρα τις εντυπώσεις.
Μελανές
Αν ρωτούσες κάποιο ντόπιο «ποιος είναι ο παλαιότερος οικισμός στη Νάξο;», οι Μελανές θα ήταν μια σίγουρη απάντηση, μιας και εκεί εντοπίζονται ίχνη κατοίκησης από πολύ παλιά. Εγώ πέτυχα τους παλιούς νερόμυλους, το αρχαίο υδραγωγείο (υπήρχαν κοντά πηγές και χρησιμοποιήθηκε για τη μεταφορά νερού στη Χώρα) αλλά και τους γνωστούς Κούρους του 6ου αιώνα π.Χ.
Απείρανθος
Ίσως ένα από τα πιο πολυφωτογραφημένα χωριά της Νάξου αλλά και των υπόλοιπων Κυκλάδων. Η Απείρανθος είναι ένα χωριό γεμάτο ιστορίες σε κάθε γωνιά της και με αρχιτεκτονική που προδίδει την καλλιτεχνική του φύση. Γνωστό και ως το «Μαρμάρινο Χωριό», εξαιτίας του μαρμάρου που εντοπίζεται στους Βενετσίανικους πύργους, τα σπίτια, τις πλατείες, τις καμάρες που συμπληρώνουν τις στοές και άλλα κτίρια.
Αυτό που την ξεχωρίζει βέβαια από τα υπόλοιπα ορεινά χωριά του νησιού είναι ο έντονος χαρακτήρας των Κρητικών που ζουν εκεί από τον 17ο αιώνα, με ήθη και έθιμα που διατηρούνται ακόμη και σήμερα.
Εκεί βέβαια μεγάλωσε και ο Μανώλης Γλέζος, εκεί θα βρεις και πολλά μουσεία – Αρχαιολογικό, Φυσικής Ιστορίας και Λαογραφικό – τη Βιβλιοθήκη Νίκου Νικ. Γλέζου (η μεγαλύτερη βιβλιοθήκη των Κυκλάδων), καθώς και την Εκκλησία της Παναγίας της Απειρανθίτισσας (από τις παλαιότερες του νησιού).
Οι παραλίες στη Νάξο
Άγιος Προκόπιος
Σε κοντινή απόσταση (ούτε 5χλμ) από τη Χώρα βρίσκεται μια από τις ομορφότερες παραλίες του νησιού. Ο Άγιος Προκόπιος με τη λευκή άμμο και τα καταγάλανα νερά του αποτελεί μια από τις must επιλογές στη Νάξο. Το όνομα της παραλίας προέρχεται από το γραφικό εκκλησάκι του Αγίου Προκοπίου που βρίσκεται στο βορειότερο κομμάτι. Να ξέρεις δηλαδή αν σε ρωτήσει κάποιος.
Μικρή Βίγλα
Αγαπημένη παραλία για τους λάτρεις του windsurfing, ενώ θεωρείται η καλύτερη παραλία στη Νάξο για kite surfing, καθώς ο κόλπος είναι κλειστός και προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια.
Αγία Άννα
Αν ο Άγιος Προκόπιος δε σου φτάνει, η περιοχή της Αγίας Άννας με την ομώνυμη παραλία βρίσκεται ακριβώς δίπλα. Κρύψου κάτω από τους κέδρους για σκιά και όταν βρεις την κατάλληλη ευκαιρία, τρέχα για βουτιά.
Χαβάη
Ναι, έχει και η Νάξος τη δική της Χαβάη! Στο δρόμο πριν την το Αλυκό, μέσα στο κεδρόδασος που βρήκε έδαφος και ευδοκίμησε, κρύβεται μια από τις πιο ξεχωριστές παραλίες τυου νησιού. Μπορεί να έχει λίγο ποδαρόδρομο και μερικά βράχια για να κατέβεις, όμως σύντομα θα βρεθείς σε μια καλά κρυμμένη παραλία για λίγους και καλούς. Κι αν έχεις την τύχη με το μέρος σου, μπορεί ο αέρας να μην είναι τόσο δυνατός.
Off the road σημεία
Λίγο ή και περισσότερο μακριά από τη χώρα. Κάποια κοντά σε χωριά, για κάποια άλλα θέλεις αμάξι και μπορεί περπάτημα. Αυτή είναι η Νάξος, αυτά είναι και τα εναλλακτικά αξιοθέατά της!
Πύργος Μπαζαίου
Ένα πρώην μοναστήρι που χτίστηκε το μακρινό 1600 και λειτούργησε μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα. Αφότου πέρασε τα χίλια μύρια στους επόμενους «ιδιοκτήτες», σήμερα είναι επισκέψιμος χώρος έτοιμος να αποκαλύψει τις ιστορίες των προηγούμενων ενοίκων του.
Αρχαιολογικός χώρος ναού Διονύσου στα Ύρια
Στην περιοχή των Υρίων, εντοπίζεται το Ιερό του θεού Διονύσου στα Ύρια, εκεί που γινόταν η λατρεία του θεού στη Νάξο.
Αν και ειλικρινά δεν εντυπωσιάστηκα από τα κατάλοιπα του ναού, που από τους ιστορικούς θεωρείται ο πρόδρομος του Παρθενώνα, ενθουσιάστηκα με τη διαμόρφωση του χώρου, το μικρό μουσείο πληροφόρησης, καθώς και με την υπεύθυνη αρχαιολόγο που απαντάει σε κάθε ερώτημα και συμβάλλει τα μέγιστα στην προσπάθεια προβολής του.
Φαράγγι Κούρων
Από τα πιο γνωστά και άκρως εντυπωσιακά αξιοθέατα που έχει να δείξει η Νάξος, είναι οι Κούροι στο χωριό Μελανές. Αγάλματα τεραστίων διαστάσεων που η θεωρεία λέει ότι εξέφραζαν την αντίληψη της εποχής για τους θεούς, με ανθρώπινα χαρακτηριστικά αλλά ταυτόχρονα και πολύ μεγαλύτεροι σε μέγεθος σε σύγκριση με τους κοινούς θνητούς.
Η βασική εκτίμηση των ερευνητών είναι ότι πιθανόν κατά τη διάρκεια κατασκευής τους παρουσιάστηκαν κάποιες μεγάλες ρωγμές στο σώμα τους. Γι’ αυτό το λόγο, λοιπόν, οι τεχνίτες της εποχής αποφάσισαν να τους αφήσουν κακής κακώς στο ίδιο σημείο που τους βρίσκουμε σήμερα.
Παλαιοχριστιανικός Ναός Παναγίας Δροσιανής
Σε κοντινή απόσταση από το χωριό Μονή βρίσκεται ίσως ο μοναδικός ναός της παλαιοχριστιανικής περιόδου που έχει αντέξει στο χρόνο και ανήκει στα αρχαιότερα μοναστήρια των Βαλκανίων. Ο ιερός Ναός της Παναγίας Δροσιανής, μια κατασκευή ως αφιέρωμα στη Γέννηση της Παναγίας, κρύβει αρκετές ιστορίες.
Το ιδιαίτερο σχήμα της τραβάει την προσοχή, ενώ στο εσωτερικό της αποκαλύφθηκαν τοιχογραφίες μεταξύ 6ου και 7ου αιώνα μ.Χ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τις ιδιομορφίας αυτών είναι η απεικόνιση του Χριστού ως νέου και ως ώριμου άνδρα σε μια τοιχογραφία.
Έχει τίποτα καλό η Νάξος για να δοκιμάσεις;
Η απάντηση είναι σίγουρα θετική! Η Νάξος ανήκει στα μέρη αυτής της χώρας που μπορεί να παινεύεται για την κουζίνα και την παραγωγή της.
Νοστιμιές όπως η γραβιέρα Νάξου, το αρσενικό, το φημισμένο κίτρο, οι πορτοκαλάδες με κουρκουμά κ.α. είναι μερικές που μπορεί να δοκιμάσει στο νησί. Δεν χρειάζεται και πολύ ψάξιμο για να πετύχεις καλό φαί άλλωστε εκεί.
Ενδεικτικά, δοκίμασε να φας στην Ταβέρνα της Μάρως στη Χώρα (υπέροχο σαγανάκι Νάξου), στην Ταβέρνα Καστράκι δίπλα στην ομώνυμη παραλία και αν σε πιάσει η λιγούρα για γλυκό, το Waffle House είναι εκεί.
Από τις καλύτερες επιλογές για πρωινό ο Φούρνος Καγκάνη, ενώ στον Άγιο Προκόπιο τα Γλυκοφουρνιστά έχουν κι άλλες νοστιμιές. Μα τον βαρύ τον σωστό ελληνικό δοκίμασε να τον πιες στο Platanos – The Puressence Cafe στο Φιλότι.
Αν με φέρει το πλοίο κάποια μέρα ξανά στο νησί, θα ήθελα:
- να επισκεφτώ το Αρχαιολογικό Μουσείο Νάξου. Ναι, ντρέπομαι.
- να ανέβω στη Σπηλιά του Ζα, εκεί όπου ο μύθος λέει πως κρύφτηκε ο μικρός Δίας από τον πατέρα του τον Κρόνο.
- να φτάσω επιτέλους στο Χωριό Απόλλωνας, εκεί που βρίσκεται ο τρίτος Κούρος στη Νάξο.
- να επισκεφτώ τον Ναό της Δήμητρας, με ένα καλύτερο αυτοκίνητο βέβαια.
- να συνεχίσω για το Μοναστήρι του Φωτοδότη με τη μορφή οχυρού της εποχής.
- να δω και άλλα χωριά του νησιού, όπως το Κορωνό, Άγιο Θαλάλαιο κ.α.
- να έρθω κατά τη διάρκεια των καρναβαλικών εκδηλώσεων και να ζήσω τη γιορτή του Διονύσου.
Συμβουλές και προτάσεις για τη Νάξο
- Σε περίπτωση που δεν βρεις αυτοκίνητο ή μηχανάκι, υπάρχουν αρκετά λεωφορεία μέσα στο καλοκαίρι. Αρκετά ξεκινούν απο τη Χώρα και φτάνουν στα περισσότερα χωριά.
- Μη διστάσεις να ζητήσεις βοήθεια όποτε χρειαστεί. Οι ντόπιοι είναι πολύ φιλικοί και αρκετές φορές διαθέσιμοι.
- Αν κλείσεις διαμονή μακριά από τη χώρα, μην αγχώνεσαι τόσο για το πάρκινγκ. Υπάρχουν αρκετοί δημοτικοί χώροι στάθμευσης. Βέβαια, το απόγευμα και βράδυ ο παραθαλάσσιος δρόμος κλείνει για τα οχήματα, οπότε έχε το νου σου.
- Μη μένεις μέσα στο αμάξι συνέχεια. Περπάτα. Η Χώρα της Νάξου κρύβει πολλές εκπλήξεις. Όσο περισσότερο την περπατάς, τόσο περισσότερα θα ανακαλύψεις.
Εις το επανιδείν Νάξο!
2 σχόλια
Παράθεση:
Παράθεση: